Μέσα στην τάξη των τεχνιτών μετάλλων της Στεμνίτσας, οι χαλκωματήδες συμμετείχαν μ’ ένα αρκετά μεγάλο αριθμό. Ήσαν οι επεξεργαστές του χαλκού κι έφτιαχναν μ’ αυτόν οικιακά κυρίως σκεύη, τα λεγόμενα γενικώς χαλκώματα. Μεταγενέστερα τους είπαν και καζαντζήδες, δηλαδή κατασκευαστές καζανιών αλλά αυτή η ονομασία τους δεν ήταν του τόπου, ήταν ξένη. Γιατί τα καζάνια στη Στεμνίτσα τα έλεγαν, τα μεν μεγάλα λεβέτια, τα δε μικρά χαρανιά, με τη λέξη δε καζάνι εννοούσαν μόνο τους αποστακτήρες της ρακής. Η άποψη δε ότι ονομάστηκαν έτσι από τη λέξη καζάντι (κέρδος) θεωρείται εξεζητημένη και δεν ευσταθεί.
Υποστηρίζεται, όπως έχει αναφερθεί, ότι η πρώτη εμφάνιση της τέχνης επεξεργασίας των μετάλλων στη Στεμνίτσα, έγινε με κατασκευές από χαλκό. Μεταγενέστερα δε εξελίχθη και επεκτάθηκε στ’ άλλα μέταλλα. Κατά συνέπεια η τέχνη της χαλκουργίας ήταν ο πρόδρομος της όλης σχετικής παρουσίας σ’ αυτήν και πολλά δεδομένα υποστηρίζουν αυτή την άποψη.

Δύο φορές έγιναν καταστροφικές πυρκαγιές στην Τρίπολη και άφησαν θύματα και μεγάλες υλικές ζημιές. Ήταν το 1855 και το 1872. Απ’ ό,τι αναφέρουν η Ιστορία, μα και η Παράδοση.
Στην Τρίπολη υπήρχε πολύ εμπορία και μεγάλο αφεντιλίκι, που συνεχίζεται ακόμη και σήμερα.
Μετά την ολική καταστροφή της Τριπολιτσάς το 1825-26 από τον άραβα Ιμπραήμ, η πόλη άρχισε να ανασυγκροτείται, να αναπτύσσεται ραγδαία, με πολλά προσόντα και απαιτήσεις.
Αυτό οφειλόταν στην ηθική και υλική συμπαράσταση του κυβερνήτη Καποδίστρια στην κατεστραμμένη πόλη.
Βλέπουμε πως από το 1828 στην Τρίπολη εγκατέστησε τρεις γάλλους πολεοδόμους και ολόκληρη Επιτροπή με αρχηγούς τους Βούλγαρη και Σταυρίδη για τη ρυμοτομία της πόλης.
Από το 1828 έως το 1830 χτίστηκαν 650 σπίτια και 250 μαγαζιά και εργαστήρια.

Τα χρόνια περνούσαν,το χωριό μας γινόταν όλο και ομορφότερο. Τα χαλάσματα διορθώθηκαν, κήποι φυτέυτικαν Σε κάθε γωνιά καμάρωνες τους ασπρισμένους ντενεκέδες με τις ανθισμένες γαρουφαλιές τα μυριστικά, λεβάντα, ματζουράνα, βασιλικος, έμπλεχαν με τους πανσέδες, τα μερτζούσια, και τις ζήνιες διπλές ή μονές. Κάθε πρωί πριν χτυπήσει το ρολό’ι’ της πόλης μας και μισή δηλαδή πέντε και μισή ο ένας χτύπος ήταν η μισή, ακουγες τα κοκκόρια της γειτονιάς μας να σε καλούν στο πρωινό ξύπνημα.
Ήταν Καλοκαίρι ένα όμορφο Καλοκαίρι, τα βράδυα κοιμώμασταν στην αυλή με τα χαμομήλια.Το Καλοκαίρι ήταν για μας τα παιδιά ο καιρός της ευτυχίας, που χωρίς σχολείο τρέχαμε και κάναμε χίλιες ζαβολιές, ήταν γεμάτο από χαρά ακόμη γιατί το Καλοκαίρι γίνονταν γάμοι, βαφτίσια μα προ παντώς πανηγύρια, και μεις γλεντάγαμε γιατί πηγαίναμε με τον παππού και τη γιαγιά στα πανηγύρια και πουλάγαμε ψιλικά και χαιρόμασταν που βγάζαμαν λεφτά.

Λυκόφως, Λυκαυγές, Λύχνος, Λύγδος, Λευκός, Λάμπω, Λαμπρός
Lux, Light, Luceo, Luna, Liuh-ath, Lioht, Luc-a, Lauk-as
Μία ακόμη παγκόσμια Ελληνική λέξη. Κυριολεκτικά εμείς οι Έλληνες δώσαμε το ΦΩΣ σε όλο τον κόσμο μέσω του Α-Βήτου, της Γλώσσας και των Επιστημών. Αυτά τα έχουμε πει και στις προηγούμενες εργασίες μας περί γλώσσης και Α-Βήτου. Το έχουν όμως πει και πολλοί φιλέλληνες: «Εσείς οι Έλληνες είστε το φως όλου του κόσμου». Εκτός όμως από το πνευματικό φως έχουμε και το φως της φύσης, που κάνει και εμάς και όλα τα ετερόφωτα σώματα να «φαίνονται» αντανακλώντας το φως που έρχεται από την μοναδική πηγή του, τον ΗΛΙΟ.

Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "ΑΡΚΑΔΙΚΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ
Βλάχοι και Αρβανίτες στο Μοριά
Από το βιβλίο «ΑΝΕΒΟΚΑΤΕΒΑΤΕΣ» του Νίκου Πασαγιώτη
Εδώ, στο κέντρο του Μοριά, θα σταθώ περισσότερο για να αγναντέψω όσο μπορώ μακριά στα περάσματα των κοπαδιών, να μάθω για τους στανεμένους βοσκούς στην Αρκαδία, ποια η ζωή τους, πως βιοπορούσαν, και πως με τον καιρό κατέκτησαν σαν παραχειμάζοντες ειρηνικά τη Μεσσηνία, πιο πολύ την Πυλία, την απαγκερή και πολύβοσκη εκείνη άκρη της Μεσσηνίας.
Εδώ πρόκειται για τους γνωστούς «ανεβοκατεβάτες», όνομα που έδωσε ο λαός στους βοσκούς, από το ανέβασμα την Άνοιξη με τα κοπάδια στην Αρκαδία, και το Χειμώνα το κατέβασμά τους στα χειμαδιά της Μεσσηνίας. Η πολυμορφία του εδάφους της, τα απέραντα οροπέδια, τα πυκνά της δάση, οι ρεματιές και τα ποτάμια της Αρκαδίας σκεπασμένα από σμυρτιά, θρούμπη και πουρνάρι αποτέλεσαν από τα πανάρχαια χρόνια πηγή έμπνευσης σε ποιητές και λογοτέχνες μέχρι και σήμερα σε ξένους και ντόπιους. Τα τραγούδησε η λαϊκή μούσα, τα έκανε θρύλο.
Σε αυτά λοιπόν τα απάτητα βουνά, σ’ αυτή την παρθένα φύση, οι ποιμενικές φυλές έβρισκαν πάντα σιγουριά και καταφύγιο. Όσοι από τους ποιμένες της Στερεάς έφτασαν τα Μοραΐτικα βουνά, γι’ αυτό τους ονομάζουν Σκηνίτες και Ρουμελιώτες, τμηματικά και κατά καιρούς, ακόμα και με τη συμπαράσταση και ανοχή των αρχών που προσπαθούσαν και προωθούσαν τους βόρειους προς το Μοριά που ευχαρίστως ο Μοριάς δεχόταν κάθε κάθοδο ξένων κυρίως κτηνοτροφικούς πληθυσμούς. Οι πιο πολλοί απ’ αυτούς σαν ορμητήριο είχαν την Αρκαδία, εκεί έστηναν γρέκια με σκοπό να κατέβουν πιο νότια.

-Πρωτομαγιά τού 1941, η Ανοιξη εχει πανηγύρι, μά η ψυχή τών Ελλήνων, εχει βαρυχειμωνιά !! Τό ιδιο συμβαίνει καί στήν Γορτυνία!! Οι ερπύστριες μιάς επίλεκτης τής πιό σκληρής Γερμανοφασιστικής φάλαγγας σιδερόφρακτων τάνκς ΑΔΟΛΦΟΣ ΧΙΤΛΕΡ, μόλις εχει περάσει τήν Βυτίνα, καί κατευθύνεται, μέσω Λαγκαδίων στόν Πύργο! Καταμεσίς τού δρόμου, εκεί στήν γέφυρα τού Κουτρουμπή,ενα 17χρονο παράτολμο καί αοπλο Γορτυνιόπουλο, σηκώνει τό χέρι, καί τίς ανακόπτει τήν πορεία!
Σταματείστε! Δέν θά μάς σκλαβώσεται! Ειμαι μόνος μου, αλλά πίσω μου, ακολουθεί ολη η Ελλάδα!
Ο Γερμανός διοικητής ρωτάει ειρωνικά τόν διερμηνέα,τί λέει ...τούτο τό παιδί, καί μόλις μαθαίνει, μέ μιά ριπή τού αυτόματου, τό ξαπλώνει νεκρό!
Τό φασιστικό κτήνος ομως, δέν ικανοποίησε τά θηριώδη ενστικτά του, καί διατάζει - αν καί νεκρό -νά τού συντρίψουν τό κεφάλι, μέ μία μεγάλη πέτρα, κατά παράβαση, τών διεθνών κανόνων τού πολέμου!